Ben jij een pietje-precies?

Je kent vast wel een aantal oer-Hollandse namen, zoals Peter, Piet, Karel, Henk en Truus. Maar wist je dat je sommige namen kunt gebruiken om een karaktertrek of situatie te beschrijven? Gun jezelf een welverdiende pauze van de droge grammatica en geef een leuke draai aan je Nederlandse gesprek.

Wie kent de naam Piet niet? Als je bekend bent met de Sinterklaastraditie, weet je dat Piet elk jaar Nederlandse kindercadeaus brengt. Maar deze naam wordt ook gebruikt om iemand te beschrijven die erg gefocust is op details. Pietje-precies is een perfectionist!

Een man genaamd Klaas van hout? Stel je voor dat je van hout bent. Wat zou heel moeilijk zijn om te doen? Precies: dansen. Houten klaas is niet de koning of koningin van de dansvloer. Maar goed, zolang hij er maar van geniet, is het goed toch?

Hier is Piet weer, maar deze keer is hij een carrièretijger! "Een hoge piet" (of pief, je mag kiezen) is iemand met een belangrijke, goedbetaalde baan, meestal in een groot bedrijf.

En over belangrijke, goedbetaalde banen bij grote bedrijven gesproken... Truus is een (beetje ouderwetse) vrouwennaam. Een excuustruus is een vrouw die alleen getolereerd wordt in een belangrijke, hoge functie om de schijn van seksisme te vermijden. Hopelijk hebben we dit woord de komende tijd niet meer nodig!

Misschien heb je hem/haar al gevonden of ben je nog op zoek. Nou, ze zeggen dat je je ware Jacob(a) zult vinden wanneer je het het minst verwacht.

Ah, Sjaak. Een eigenzinnige, ouderwetse naam. Maar in figuurlijke zin ben je hem liever niet. Het betekent dat jij degene bent die de klap moet opvangen. Jij bent de pineut of de sigaar!

Nog een persoon die we liever niet zijn. Nederlanders maken het heel duidelijk door te zeggen: "Ik ben gekke henkie niet". Gekke henkie is iemand die heel gemakkelijk toegeeft en niet voor zichzelf opkomt. Dus als iemand je iets te duur probeert te verkopen of als je partner je altijd laat koken én de afwas laat doen, kun je gewoon duidelijk maken dat je geen gekke Henkie bent.

Ok, deze is wat anders dan de andere, want Jan en alleman vertegenwoordigt niet één persoon. Integendeel: het betekent iedereen. Dus als Jan en alleman op een feestje wordt uitgenodigd, is dat feestje helemaal niet exclusief.

Joost is een veelvoorkomende Nederlandse jongensnaam. En blijkbaar is Joost slim, want hij lijkt alles te weten. Dus als je het antwoord op een vraag niet weet, kun je gewoon zeggen dat "Joost het mag weten." Wat eten we vanavond? - Joost mag het weten. Waarom heb je je huiswerk niet gedaan? - Joost mag het weten. Is er leven op andere planeten? - Joost mag het weten! Handig toch? En iets wat de meeste Nederlanders niet weten: Joost is een ouderwetse naam voor de duivel.

Eindelijk weer een meisjesnaam! Het zou een beetje te ironisch zijn geweest als "excuustruus" de enige was. Een nieuwsgierig aagje is iemand die alles wil weten en veel vragen stelt.

We hebben 10 namen besproken met een extra betekenis in het Nederlands, maar er zijn er veel meer. Denk aan Brave Hendrik (iemand die zich altijd goed of te braaf gedraagt), vrolijke frans (altijd vrolijk) of de meer exotische don juan (een charmeur).