De koning B1/B2

Je leest wat de koning moet doen en wat de koning niet hoeft te doen. Hier vind je meer informatie over het verschil tussen moeten en hoeven!

Op 27 april is het Koningsdag. De koning is dan jarig! Hij brengt dan samen met zijn familie een bezoek aan een stad in Nederland. Dit jaar is dit bezoek geannuleerd, vanwege het coronavirus. Maar wat doet een koning de rest van het jaar eigenlijk? 

Laten we eerst even kijken naar wat een koning is. Een koning is het mannelijk staatshoofd van een koninkrijk. Een koninkrijk wordt vaak een een monarchie genoemd. In Nederland bestaat de titel van koning sinds 1806. In dat jaar werd Lodewijk Napoleon koning van het Koninkrijk Holland. De eerste Koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden was Willem I. Dit was in het jaar 1815. Willem I regeerde over zowel België als Nederland, tot België in 1930 onafhankelijk werd. Daarna bleef hij koning der Nederlanden. 

De eerste drie koningen van Nederland heetten alledrie Willem. Willem I, Willem II en Willem III. Daarna kreeg Nederland drie koninginnen. Zij heetten Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Beatrix kreeg drie zonen. De oudste zoon heet Willem-Alexander en hij is de huidige koning van Nederland. Willem-Alexander heeft drie dochters. De kroonprinses is zijn oudste dochter, prinses Amalia. 

De koning is het hoofd van het land, maar hij is niet de baas. Nederland is sinds 1814 een constitutionele monarchie. Dit betekent dat de positie van de koning is vastgelegd in de grondwet. Volgens de grondwet is de politiek verantwoordelijk voor wat de koning doet. Dit betekent dat de politiek bijvoorbeeld moet instemmen met het huwelijk van de koning. 

De rol van de koning staat dus vast. Een van de dingen die een koning moet doen, is wetten ondertekenen. Hij maakt de wetten niet. Hij ondertekent ze alleen. 

Ook moet de koning volgens de grondwet de troonrede voorlezen. Dit doet hij ieder jaar op Prinsjesdag. Dat is de derde dinsdag van september. Op die dag leest koning Willem-Alexander namens de regering de troonrede voor. In deze toespraak beschrijft hij hoe het gaat met Nederland en wat de belangrijkste plannen van de regering zijn voor het komende jaar. De koning schrijft de troonrede natuurlijk niet zelf, dat doen de minister-president en de ministers. De koning hoeft de troonrede dus alleen voor te lezen. 

De koning benoemt ook heel veel mensen, zoals ministers en staatssecretarissen. Ook dit is ceremonieel, want de koning kan eigenlijk niet weigeren. 

De koning heeft dus geen echte macht, maar hij mag wel zijn eigen agenda bepalen en wordt door velen gezien als verbindende factor in binnen- en buitenland. De koning legt jaarlijks veel bezoeken af. Hij vertegenwoordigt Nederland. Hij bezoekt andere landen en ontvangt ook staatshoofden uit het buitenland. Bijna iedere maandagmiddag spreekt de koning met de minister-president in het paleis. Zo blijft de koning altijd op de hoogte van het actuele regeringsbeleid. 

Wist je trouwens dat de koning af en toe ook toespraken geeft op televisie? Dit doet hij tijdens Kerstmis, maar ook tijdens zeer belangrijke gebeurtenissen. Zo sprak Willem-Alexander de Nederlanders toe na de ramp met vlucht MH17 en na de uitbraak van het coronavirus. Een koning of koningin kan een toespraak geven om te waarschuwen, te verbinden of te bemoedigen.