De Nederlandse verkiezingen - Level B1

Wist je dat er in Nederland ruim 17 miljoen mensen wonen? Het is moeilijk om aan iedereen zijn of haar mening te vragen. Daarom mogen inwoners van Nederland stemmen. Door te stemmen kiezen we op een eerlijke manier welke mensen beslissingen mogen nemen in het land. Dit noemen we een democratie. Op woensdag 17 maart zijn er weer Tweede Kamerverkiezingen. Deze verkiezingen vinden eens in de vier jaar plaats. 

Je moet de Nederlandse Nationaliteit hebben om te mogen stemmen op 17 maart. Ook moet je 18 jaar of ouder zijn. Bij sommige verkiezingen mogen mensen uit andere Europese landen of met een verblijfsvergunning ook stemmen, maar bij de Tweede Kamerverkiezingen is dat niet zo.

De dag dat je mag stemmen heet ook wel verkiezingsdag. Dit jaar is dat op 17 maart. Ongeveer 14 dagen van tevoren krijgen Nederlanders een stempas thuisgestuurd. Hiermee kunnen ze gaan stemmen. Ook ontvangen burgers een kandidatenlijst in de brievenbus. Daarop staan alle partijen en hun mensen, op wie je kan stemmen. Natuurlijk denken de meeste mensen goed na over hun stem. Ze lezen bijvoorbeeld de partijprogramma’s of kijken naar een debat op televisie. Zo krijgen ze een beeld van de standpunten van de partijen.

Op de verkiezingsdag worden er veel stembureaus geopend. Bijvoorbeeld in scholen, stations en wijkcentrums. Stembureaus zijn de plekken waar je kunt stemmen. 

De meeste stembureaus zijn op 17 maart open van 7.30 uur tot 21.00 uur. Het is belangrijk dat de stembureaus vroeg open zijn, want veel mensen stemmen voor hun werkdag begint. 

Dit jaar zijn vanwege corona de stembureaus ook al 2 dagen eerder open. Iedereen kan dan veilig stemmen. Ook mogen mensen van 70 jaar en ouder per post stemmen, als ze dat willen. Daarnaast moet je in het stembureau een mondkapje dragen en anderhalve meter afstand houden. En natuurlijk moet je je identiteitsbewijs laten zien en je stempas meenemen.

Als je ziek bent of om een andere reden niet kunt gaan stemmen, mag je iemand machtigen. Dit betekent dat iemand anders voor jou kan stemmen. Bijvoorbeeld een vriend of familielid.

Maar waarvoor stemmen de mensen op 17 maart nu precies? Ze stemmen wie er in de Tweede Kamer komt. Veel mensen denken dat de Tweede Kamer de regering is, maar dat klopt niet helemaal. In deze podcast leggen we het uit. 

De Tweede Kamer is een onderdeel van het parlement. Het Nederlandse parlement bestaat uit de Eerste Kamer en de Tweede Kamer. Tijdens de verkiezingen op 17 maart wordt alleen de Tweede Kamer gekozen. 

In de Tweede Kamer zitten 150 mensen van verschillende politieke partijen. Een politieke partij is een groep mensen die hetzelfde denkt over verschillende thema’s. Op dit moment zijn de VVD, het CDA, PVV, GroenLinks en D66 voorbeelden van grote partijen. De mensen kunnen echter op heel veel partijen stemmen. Dit jaar zijn het er 37. 

Maar wat doet De Tweede Kamer nu precies? De Tweede Kamer heeft belangrijke taken. De mensen in de Tweede Kamer beslissen bijvoorbeeld mee over nieuwe wetten. 

De Tweede Kamer controleert ook het werk van de ministers. Als een minister zijn of haar werk niet goed doet, dan moet de minister naar de Tweede Kamer komen. De leden van de Tweede Kamer gaan dan vragen stellen. Als de Tweede Kamer geen vertrouwen meer heeft in een minister, kan hij of zij worden ontslagen.

Er is een belangrijk verschil tussen de Tweede Kamer en het kabinet. Het kabinet bestaat uit alle ministers en alle staatssecretarissen. Zij besturen het land. De Tweede Kamer controleert het beleid van het kabinet. 

Het kabinet - dus de minister-president, de andere ministers en de staatssecretarissen - wordt niet direct door het volk gekozen, maar wordt gevormd door de gekozen politieke partijen zelf. Een partij regeert nooit alleen.

Na de Tweede Kamer verkiezingen begint de formatie van een nieuw kabinet. Politieke partijen uit de Tweede Kamer gaan dan om tafel zitten om te kijken of ze kunnen samenwerken. Zo vormen ze een coalitie. Deze bestaat meestal uit de grootste partij en een paar andere partijen. De lijsttrekker van de grootste partij wordt meestal de minister-president. De laatste 10 jaar was dat Mark Rutte. Hij zit bij de VVD. De VVD was de afgelopen jaren steeds de grootste partij. In 2017 vormde de VVD samen met D66, het CDA en de ChristenUnie het kabinet, maar in de Tweede Kamer zitten dus nog veel meer partijen die het werk van het kabinet controleren.

Ben jij ook benieuwd welke partijen er dit jaar in de Tweede Kamer komen? En wat denk je, zal de VVD van Mark Rutte dit jaar weer de grootste partij worden? We zullen er snel achterkomen!